เครื่องสำรองไฟฟ้า UPS หรือเครื่องสำรองไฟฟ้าอัตโนมัติ

เครื่องปรับแรงดันไฟฟ้าอัตโนมัติ เครื่องสำรองไฟฟ้าที่ช่วยในการจ่ายพลังงานไฟฟ้าให้กับเครื่องมือหรือ อุปกรณ์ไฟฟ้า เพื่อให้สามารถทำงานได้อย่างต่อเนื่องและมี ประสิทธิภาพในกรณีฉุกเฉิน เช่น ไฟตก ไฟดับ ไฟเกิน หรือ ไฟ กระชาก โดยเครื่องสำรองไฟฟ้าจะปรับระดับแรงดันไฟฟ้าให้อยู่ใน ระดับที่ปลอดภัยต่ออุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิคส์ต่างๆ นิยมใช้ UPS ในงานอุตสาหกรรมอย่างมาก เนื่องจากทำหน้าที่ป้องกัน ความเสียหายจากอุปกรณ์ในกรณีที่ไม่สามารถใช้พลังงานหลักได้ สามารถป้องกันไฟไหลย้อนที่เป็นสาเหตุทำให้เครื่องมือชำรุด และ ยังสามารถจ่ายพลังงานไฟฟ้าให้กับเครื่องจักรอุตสาหกรรมได้ อย่างต่อเนื่องไม่ขาดช่วง

เครื่องสำรองไฟฟ้าและปรับแรงดันไฟฟ้าอัตโนมัติ ระบบกำลังไฟฟ้าต่อเนื่อง อุปกรณ์ที่ทำหน้าที่จ่ายไฟฉุกเฉินกับเครื่องใช้ไฟฟ้า เมื่อเกิดความขัดข้องกับระบบไฟ เครื่องสำรองไฟฟ้าจะใช้รองรับการจ่ายพลังงานให้กับฮาร์ดแวร์ เช่น คอมพิวเตอร์ ศูนย์ข้อมูล อุปกรณ์ทางโทรคมนาคม หรือ อุปกรณ์ไฟฟ้าอื่นๆ ซึ่งการที่ไฟฟ้าดับอาจก่อให้เกิดการเสียหายทางธุรกิจ ซึ่งเครื่องสำรองไฟฟ้าและปรับแรงดันไฟฟ้าอัตโนมัติ จะจ่ายพลังงานไฟฟ้าให้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิคส์ได้อย่างต่อเนื่อง ในเวลาที่เกิดไฟดับหรือเกิดปัญหาแรงดันไฟฟ้าผันผวนผิดปกติจะทำการแปลงไฟฟ้ากระแสสลับให้เป็นไฟฟ้ากระแสตรง จากนั้นเครื่องจะนำกระแสไฟฟ้าไปเก็บสำรองไว้ ในแบตเตอรี่ของเครื่อง หากเกิดเหตุฉุกเฉินทำให้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ไม่สามารถใช้งานจากไฟฟ้าหลักได้ UPS จะนำพลังงานที่เก็บไว้จากแบตเตอรี่มาเปลี่ยนจากกระแสไฟฟ้าตรงให้เป็นกระแสสลับ เพื่อจ่ายพลังงานให้กับ เครื่องมือหรืออุปกรณ์ต่างๆ เพื่อให้ใช้งานได้ต่อเนื่อง

UPS หรือ เครื่องสำรองไฟฟ้าและปรับแรงตันไฟฟ้าอัตโนมัติ คือเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดหนึ่งที่จ่ายพลังงานไฟฟ้าให้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิคส์ได้ อย่างต่อเนื่องในเวลาที่เกิดไฟฟ้าดับ หรือเกิดปัญหาแรงดันไฟฟ้าผิดปกติ โดย UPS จะทำการปรับระดับแรงตันไฟฟ้าให้คงที่ ปลอดภัยต่ออุปกรณ์ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิคส์ UPS มีหน้าที่ป้องกันความเสียหายที่เกิดขึ้นกับ อุปกรณ์ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิคส์ (โดยเฉพาะคอมพิวเตอร์ และอุปกรณ์เชื่อมต่อ) อันมีสาเหตุจากความผิดปกติของพลังงานไฟฟ้า เช่น ไฟตก ไฟตับ ไฟกระยากและไฟเกิน เป็นตัน รวมถึงมีหน้าที่ในการจ่ายพลังงานไฟฟ้าสำรองจากแบตเตอรี่ให้แก่อุปกรณ์ไฟฟ้าหรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิคส์เมื่อเกิดปัญหาทางไฟฟ้า

เครื่องสำรองไฟฟ้าอัตโนมัติ (UPS) เป็นเครื่องที่แปลงไฟฟ้ากระแสสลับเป็นไฟฟ้ากระแสตรง นำกระแสไฟฟ้าตรงไปเก็บใว้ในแบตเตอรี่อีกส่วนหนึ่งแปลงเป็นไฟฟ้าสลับจ่ายให้กับคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์ที่นำมาต่อใช้งาน เมื่อไฟฟ้าดับกระแสไฟฟ้าจากแบตเตอรี่ที่เก็บเอาใว้ก็จะจ่ายให้กับตัวแปลงไฟฟ้า จ่ายไฟฟ้าให้กับอุปกรณ์ต่อไปโดยไม่ขาดตอน เมื่อระบบขัดข้องก็จะมีสวิทช์อิเล็กทรอนิกส์ทำการย้ายอุปกรณ์ไปต่อกับไฟฟ้าปกติต่อไปโดยไม่ขาดตอน

สำหรับอุปกรณ์ที่เหมาะกับเครื่องสำรองไฟฟ้าได้แก่โรงงานที่มีระบบอัตโนมัติต่างๆเช่นหุ่นยนต์ โรงพยาบาลเช่นห้องไตเทียม ห้องผ่าตัด ห้องฉุกเฉิน ห้องไอซียู ห้องคลอด ห้องเด็กอ่อน  ศูนย์คอมพิวเตอร์ และอุปกรณ์อื่นๆที่ต้องการไฟฟ้าแบบต่อเนื่อง

เครื่องสํารองไฟสำหรับระบบจ่ายไฟในโรงพยาบาลและสถานประกอบการขนาดใหญ่ เนื่องจากระบบไฟฟ้าในเมืองไทยยังไม่ค่อยมีเสถียรภาพมากนัก ทั้งปัญหาจากไฟฟ้าตก ไฟฟ้าดับ ทำให้จำเป็นต้องใช้เครื่องสำรองไฟฟ้า เพื่อป้องกันความเสียหายแก่อุปกรณ์ไฟฟ้าจากปัญหาทางไฟฟ้าที่เกิดขึ้น ดังนั้น ในโรงพยาบาลและสถานประกอบการขนาดใหญ่จึงจำเป็นที่จะต้องมีระบบสำรองไฟไว้ใช้เมื่อยามจำเป็น  ถ้าพูดถึงระบบสำรองไฟก็จะมีอยู่ 2 ประเภท คือ เครื่องสำรองไฟ หรือที่เราคุ้นหูในชื่อ UPS และอีกประเภทหนึ่ง คือ เครื่องกำเนิดไฟฟ้า (Generator) หรือที่เราเรียกสั้นๆว่า Gen  ก่อนอื่น เรามาทำความรู้จัก UPS และ Gen กันก่อนดีกว่า UPS (Uninterruptable Power Supply) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้เพื่อจ่ายไฟฟ้าสำรองจากแบตเตอรี่ให้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าในระหว่างที่เกิดเหตุการณ์ไฟฟ้าดับ ซึ่งมักจะใช้สำรองไฟ เพื่อรอให้ Gen ทำงานจนสามารถจ่ายไฟให้กับระบบได้ก่อน โดยที่ UPS จะมีอยู่ 3 ประเภท คือ 

1. Off Line UPS  มีคุณสมบัติสำรองกระแสไฟฟ้า (ป้องกันไฟฟ้าดับ)ได้เพียงอย่างเดียว

2. Line Interactive UPS with Stabilizer  มีคุณสมบัติสำรองกระแสไฟฟ้า (ป้องกันไฟฟ้าดับ) และควบคุมแรงดันกระแสไฟฟ้า ในกรณีที่เกิดปัญหาไฟฟ้าดับ ไฟฟ้าตก พัฒนามาจากแบบแรก นิยมใช้งานมากที่สุดในปัจจุบัน